Dolegliwości ze strony stawów kolanowych to bardzo częsta przypadłość. Najczęściej jest to ból i uczucie zesztywnienia. Główną przyczyną tych objawów jest choroba zwyrodnieniowa. Do jej powstania przyczynia się wiek, ale też przeciążenia, kontuzje i urazy. Dlatego o kolana warto zadbać. Przestrzeganie pewnych zasad pozwoli zachować ich sprawność i uchroni nas przed powstawaniem zmian zwyrodnieniowych.

Utrzymanie prawidłowej masy ciała

Na stawach kolanowych spoczywa duży ciężar. Im jesteśmy ciężsi, tym większe siły na nie oddziałują. Staw kolanowy składa się między innymi z powierzchni stawowych pokrytych chrząstką stawową oraz łąkotek. Łąkotki to struktury zbudowane z tkanki chrzęstnej włóknistej, których zadaniem jest lepsze dopasowanie do siebie powierzchni stawowych. Nadmierny nacisk na te struktury powoduje ich uszkodzenia i deformacje. Chrząstka stawowa staje się słabsza i cieńsza, a z czasem zniszczeniom ulega także znajdująca się pod nią kość. Dlatego tak ważne jest utrzymanie prawidłowej wagi i odpowiednia dieta.

Odpowiednia dieta

Właściwa dieta powinna pomóc utrzymać prawidłową masę ciała, ale również dostarczyć wielu cennych składników pokarmowych. Nasz jadłospis powinien być bogaty w produkty zawierające wielonienasycone kwasy tłuszczowe z grupy omega-3 (np. ryby morskie, orzechy, awokado) oraz antyoksydanty (głównie warzywa i owoce). Chronią one przed powstawaniem stanów zapalnych. Ważne jest też spożywanie odpowiedniej ilości białka. Zaleca się przyjmowanie 0,8 g białka na kilogram masy ciała dziennie. U osób aktywnych fizycznie zapotrzebowanie jest większe i może wynosić nawet 2 g białka na kilogram masy ciała. Białko jest niezbędne do budowy i wzmacniania naszych mięśni, które stabilizują stawy.

Należy również wspomnieć o witaminie D. Co prawda w większości pochodzi ona z syntezy skórnej i tylko w niewielkim stopniu z pożywienia, jednak do syntezy skórnej niezbędne jest słońce, którego często brakuje. Dlatego w okresie jesienno-zimowym zaleca się suplementację witaminy D. Witamina D jest niezbędna do prawidłowego metabolizmu tkanki kostnej i utrzymania odpowiedniej gęstości mineralnej kości. Dzięki temu są one bardziej odporne na urazy i przeciążenia.

Aktywność fizyczna

Stawy są elementem układu ruchu. Działanie obciążeń fizjologicznych sprzyja zwiększaniu objętości i jakości tkanki chrzęstnej. Pobudza też produkcję mazi stawowej, czyli substancji, która zmniejsza tarcie między powierzchniami stawowymi i odżywia chrząstkę. Ponadto aktywność fizyczna wpływa korzystnie na kości, więzadła i mięśnie. Tkanka kostna staje się gęstsza i wytrzymalsza, a więzadła i mięśnie znacznie mocniejsze. Dzięki temu stawy są dobrze stabilizowane i mniej podatne na urazy. Pamiętajmy jednak, aby podczas uprawiania aktywności unikać nadmiernych obciążeń i niefizjologicznych pozycji ciała. Działanie zbyt dużych sił niszczy struktury budujące staw kolanowy. Szczególnie powinny uważać osoby otyłe i te, które już mają dolegliwości ze strony stawów kolanowych. Nie powinny one uprawiać aktywności fizycznej związanej z bieganiem lub skakaniem. Lepsze będzie pływanie, jazda na rowerze i ćwiczenia wzmacniające mięśnie nóg.