Gdzie umieścić nóż, a gdzie widelec do ciasta? Gdzie ustawić kieliszki i szklanki? Eleganckie nakrycie stołu, czyli odpowiednie ułożenie naczyń i sztućców, sprawdzi się nie tylko podczas ważnych przyjęć, ale również podczas domowego obiadu. Nakryciem stołu rządzą zasady savoir-vivre’u. Znajomość kilku ważnych reguł pozwoli na celebrowanie posiłków zgodnie z etykietą. Jak poprawnie nakryć do stołu?

Nakrycie podstawowe i rozszerzone

Zasadniczo stosuje się dwa rodzaje nakrycia: nakrycie podstawowe i rozszerzone. Nakrycie podstawowe jest stosowane wtedy, gdy posiłek ma się składać z trzech dań. Wówczas używane są podstawowe elementy nakrycia stołu, w tym komplet sztućców i talerzy oraz szkło, czyli szklanki i kieliszki. Nakrycie rozszerzone z kolei używane jest wtedy, gdy posiłek ma się składać z wielu następujących po sobie dań. Najczęściej ma to miejsce podczas wystawnych bankietów i innych przyjęć. W tym przypadku stosuje się dodatkowe sztućce oraz talerze i szkło, które umieszczane są wokół zastawy podstawowej.

Prawidłowe rozłożenie zastawy stołowej

Pierwszym krokiem w przygotowaniu stylowo prezentującego się nakrycia jest właściwe rozłożenie talerzy i szkła. W centralnym miejscu przed gościem powinien znaleźć się największy talerz, a na nim talerz mniejszy. Ważna jest bowiem kolejność podawania posiłków.

W wariancie wystawnym na spodzie znajduje się duży talerz płaski, następnie mniejszy talerz płaski, a na nim talerz do zupy. Można też pominąć ustawienie mniejszego talerza i bezpośrednio na talerzu dużym ułożyć talerz do zupy. Talerzyk na deser powinno się podać po daniu głównym. Zastępuje on dotychczas używane talerze.

Naczynia na napoje umieszcza się w prawym górnym roku zastawy stołowej w kolejności od najmniejszego po stronie lewej do największego po stronie prawej. Mogą być ułożone w linii prostej lub na ukos. Filiżanka do kawy lub herbaty na spodku ustawiana jest po prawej stronie, za sztućcami.

Na ukos po lewej stronie od talerzy może zostać umieszczony mały talerzyk, który przeznaczony jest na pieczywo. Kładzie się na nim nożyk do pieczywa. Maksymalnie po lewej stronie, za sztućcami, kładzie się serwetkę.

Prawidłowe rozłożenie sztućców

Bardzo ważne jest także prawidłowe rozłożenie sztućców. W przypadku nakrycia podstawowego stosuje się mniejszą liczbę sztućców, w przypadku nakrycia rozszerzonego większą, przy czym należy uwzględnić kolejność podawania posiłków na przyjęciu. Sztućce umieszcza się według kolejności używania. Sztućce przeznaczone do użycia jako pierwsze umieszczane są od strony zewnętrznej.

Łyżka i noże umieszczane są po prawej stronie talerza: nóż przy talerzu, obok łyżka. Nóż powinien być skierowany ostrzem do talerza. Widelce umieszczane są z lewej strony talerza. Sztućce deserowe umieszczane są za talerzem: bliżej niego widelczyk z trzonkiem po stronie lewej, a za nim łyżeczka z trzonkiem po stronie prawej.

W przypadku nakrycia rozszerzonego sztućce umieszcza się w następującej kolejności (od lewej do prawej): po lewej stronie talerza widelec do zakąsek, widelec do ryb, widelec do dania głównego, natomiast po prawej stronie talerza nóż do dania głównego, nóż do ryb, łyżka do zupy, nóż do zakąsek.

Oczywiście przy nakrywaniu stołu warto także pamiętać o tym, aby ułożyć na nim czysty obrus oraz zadbać o jego dekorację, na przykład z użyciem kwiatów.

Jak widać, ułożenie naczyń i sztućców nie jest zbyt skomplikowane. Wystarczy znajomość kilku zasad, aby stworzyć eleganckie nakrycie stołu na każdą okazję.