Kichanie to reakcja fizjologiczna, polegająca na gwałtownym wypuszczeniu powietrza z nosa i jamy ustnej, pod wpływem nadciśnienia wytworzonego w klatce piersiowej, w celu usunięcia z jamy nosowej wszelkich zanieczyszczeń. Kichanie jest objawem zupełnie normalnym, jeśli zdarza się od czasu do czasu i nie zakłóca codziennego funkcjonowania. Jakie czynniki powodują kichanie? Co dzieje się w organizmie podczas kichania? Czy kichanie jest niezbędne w życiu człowieka?

Czym tak naprawdę jest kichanie?

Krótko mówiąc, kichanie to oczyszczanie śluzówki nosa, wywołane przez jej podrażnienie. Mimo że to czynność z pozoru banalna, podczas kichania zachodzi wiele procesów, które uruchamiają różne części ciała. Kichanie angażuje m.in. mózg, przeponę, mięśnie brzucha, gardło i powieki. Kichanie jest trudne do opanowania. To spontaniczna reakcja organizmu, do której dochodzi bez udziału świadomości. Wyrzut powietrza przez nos jest bardzo gwałtowny. Nie dziwi więc fakt, że trudno go powstrzymać. Zresztą powstrzymywanie kichania nie jest wskazane, ponieważ ze względu na prędkość wyrzutu powietrza i wysokie ciśnienie, które wtedy powstaje, może dojść do poważnych obrażeń wewnętrznych.

Alergia

Alergicy dobrze wiedzą, jak uciążliwe może być kichanie. Kontakt z substancją uczulającą może wywoływać serie męczących kichnięć, którym towarzyszą inne objawy. Nietypowe reakcje ze strony organizmu powinny być impulsem do wykonania testów, które określą źródło problemów. Katar alergiczny mogą wywoływać m.in. pyłki roślin, sierść zwierząt, niektóre pokarmy lub kurz. Alergii często towarzyszą: wodnisty katar, łzawienie, podrażnienie oczu i błon śluzowych jamy ustnej, a także inne objawy. W odróżnieniu alergii od infekcji zazwyczaj pomaga analiza wydzieliny z nosa — wodnista świadczy o reakcji alergicznej. Po podaniu tabletek antyhistaminowych objawy wyciszają się.

Kichanie to nieodłączny element infekcji

Do przyczyn pojawiania się kichania należą również przeziębienie i grypa. Zapchany nos, gęsta wydzielina, podwyższona temperatura ciała, bóle głowy, kaszel i zwiększona częstotliwość wyrzutu powietrza z nosa to niewątpliwie objawy rozwijającej się infekcji. Jej leczenie należy rozpocząć jak najszybciej, aby uniknąć powikłań, których zwalczanie jest znacznie trudniejsze i o wiele bardziej długotrwałe. Dobrze jest rozróżniać objawy, którymi charakteryzuje się infekcja wirusowa i bakteryjna. Najprościej przyjrzeć się kolorowi wydzieliny z nosa: infekcji wirusowej towarzyszy żółta wydzielina, a bakteryjnej — zielona.

Z czym jeszcze może być związane kichanie?

Oprócz najbardziej oczywistych przyczyn kichania, którymi są infekcje oraz alergie, nierzadko można spotkać się również z tymi mniej typowymi. Należą do nich:

— budowa nosa;
— zespół ACHOO (Autosomal dominant Compelling Helio-Ophthalmic Outburst syndrome), czyli kichanie wyzwalane przez światło, zwykle słoneczne;
— nagłe zmiany temperatury (np. po wyjściu z ogrzewanego pomieszczenia na mróz);
— ciało obce w nosie lub intensywne zapachy, które podrażniają śluzówkę (np. przyprawy, dym papierosowy, miętowe pastylki lub guma do żucia, mocne perfumy);
— suchość powietrza;
— emocje (np. zdenerwowanie, ekscytacja).

Kichanie kichaniu nierówne. Kiedy warto się mu dokładniej przyjrzeć? Wszelkie odbiegające od ogólnej normy przejawy dyskomfortu ze strony nosa (np. serie kichnięć lub kichanie występujące przewlekle) powinny być dla nas sygnałem alarmowym i impulsem do ustalenia źródła problemów. Mimo pozytywnego wpływu kichania na organizm (jest mechanizmem obronnym) nie warto ignorować niepokojących objawów ani poddawać się męczącym dolegliwościom.